Rasprave, studije, članci - 1. O fonologiji

Pavle Ivić, jedno od najznačajnijih imena srpske i svetske lingvistike, uspešno se ogledao u više disciplina: dijalektologiji, istoriji jezika, fonologiji, etimologiji, onomastici, leksikografiji, planiranju jezika.

Njegova celokupna dela, objavljena u 11 tomova u redakciji Milorada Radovanovića, pored pojedinačnih, posebnih izdanja sadrže i članke, rasprave, predavanja i studije – tekstove koji su nastajali i bili objavljivani u vremenskom rasponu od trideset godina u domaćim i stranim publikacijama. Ovi dragoceni tekstovi sabrani su u tri knjige X toma Ivićevih celokupnih dela pod nazivom „Rasprave, studije, članci“. Prva knjiga, čiji je priređivač Dragoljub Petrović, sabira tekstove iz oblasti fonologije obuhvatajući sva važna fonološka pitanja od Romana Jakobsona i razvoja fonološke teorije, preko uporedne, kontrastivne i istorijske fonologije, pa do fonoloških sistema savremenog srpskog jezika, kako standardnog, tako i njegovih dijalekata.

Tekstovi su grupisani u 5 problemskih celina: 1. Na putevima fonološke teorije; 2. Problemi uporedne i kontrastivne fonologije; 3. Iz istorijske fonologije; 4. Iz fonologije standardnog srpskog jezika; 5. O dijalekatskim glasovnim sistemima, a u njihovim okvirima organizovani su prema vremenu kada su objavljivani. Mnogi od tekstova koji su bili objavljeni u stranim publikacijama prevedeni su za ovu priliku sa nemačkog, engleskog, francuskog i ruskog.

Pavle Ivić je, sledeći najnovije tokove nauke o jeziku, ali se i oslanjajući na pozitivne tekovine tradicionalne lingvistike,  uspeo da u interpretaciji jezičkih činjenica dođe do rešenja koja „značajno i trajno obogaćuju doktrinu svetske lingvistike“, kako ističe Slobodan Remetić. Sam Ivić o tome kaže: „Prihvatanje novih tekovina u nauci nikad nisam shvatao kao bezuslovno odbacivanje starih. Novi metodi su dobri kao proširenje metodskog arsenala nauke, a ne kao zamena za ono što su postigla prethodna pokolenja“.